Hồi ký của các nhà báo qua bộ sách 'Thời gian và nhân chứng'

Bộ sách 'Thời gian và nhân chứng' là kết quả sự tâm huyết của Giáo sư, Nhà giáo nhân dân Hà Minh Đức và các cộng sự trong hơn 10 năm, ghi lại hành trình nghề nghiệp, những kinh nghiệm làm báo quý báu, những kỷ niệm đáng nhớ của hơn 40 nhà báo có tên tuổi trong báo giới Việt Nam.

Phát biểu tại sự kiện, PGS. TS Vũ Trọng Lâm, Giám đốc, Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho biết: Nhân dịp kỷ niệm 98 năm ngày báo chí cách mạng Việt Nam, nhằm tôn vinh các nhà báo đã có nhiều cống hiến to lớn cho sự nghiệp báo chí cách mạng, Nhà xuất bản đã xuất bản bộ sách Thời gian và nhân chứng (Hồi ký của các nhà báo), gồm 3 tập do Giáo sư Hà Minh Đức làm chủ biên.
 

"Xuất bản bộ sách Thời gian và nhân chứng (Hồi ký của các nhà báo), Nhà xuất bản mong góp phần làm giàu thêm kho tàng lịch sử báo chí của nước ta, lan tỏa những giá trị quý báu của báo chí cách mạng đến đông đảo bạn đọc, tri ân những nhà báo đã có nhiều đóng góp cho sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc", PGS. TS Vũ Trọng Lâm nhấn mạnh.

Về kết cấu, bộ sách bao gồm 3 tập, với hơn 40 bài viết, tập trung khắc họa chân dung các nhà báo gạo cội, thầm lặng đã góp phần tạo nên diện mạo báo chí cách mạng Việt Nam. 43 nhà báo được giới thiệu trong bộ sách Thời gian và nhân chứng, phần lớn trong số đó là những nhà báo hoạt động trong thời kỳ từ trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945 kéo dài qua cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ.
Với ba tập nội dung, hơn bốn mươi bài viết, bộ sách đã khắc họa chân dung các nhà báo gạo cội, thầm lặng đã góp phần tạo nên diện mạo báo chí cách mạng Việt Nam.

Bộ sách Thời gian và nhân chứng giới thiệu bốn mươi ba nhà báo, phần lớn trong số đó là những nhà báo hoạt động trong thời kỳ từ trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945 kéo dài qua cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Đây là thời kỳ gian nan, vất vả, nhiều hy sinh, mất mát của cả dân tộc, nhưng cũng là thời kỳ hào hùng, rực sáng chủ nghĩa anh hùng cách mạng. 

Tập I, giới thiệu chân dung của 13 nhà báo: Quang Đạm, Xích Điểu, Tô Hoài, Lê Kim, Trần Kư, Trần Lâm, Trần Công Mân, Vũ Tú Nam, Đỗ Phượng, Hữu Thọ, Xuân Thủy, Lê Bá Thuyên, Hà Xuân Trường. Ở đây ta bắt gặp một Quang Đạm học vấn uyên thâm, công hiến cả đời cho nghề báo, một Xích Điểu với thật nhiều kỷ niệm buồn vui trong hơn 60 năm cuộc đời làm báo, hay Hữu Thọ với những trăn trở, suy nghĩ về nghề đã được ông đúc rút đó là phải “suốt đời sống với cuộc sống và đề thông tin và đánh giá”… Tất cả, tất cả đều là những ký giả tâm huyết với nghề, hết lòng với người, đầy bản lĩnh, trách nhiệm, dám đương đầu với khó khăn, thách thức.

Trôi theo dòng cảm xúc của tác giả, với các bài viết được giới thiệu trong tập II, bạn đọc hứng thú khám phá chân dung của 16 nhà báo: Thanh Châu, Trần Bạch Đằng, Hà Đăng, Hồng Hà, Thanh Hương, Trần Kiên, Lưu Văn Lợi, Nguyễn Thành Lê, Hồng Lĩnh, Hiền Nhân, Hữu Ngọc, Phan Quang, Huỳnh Văn Tiểng, Hoàng Tùng, Hoàng Phủ Ngọc Tường, Nguyễn Minh Vỹ. Thông qua chân dung của các nhà báo, người đọc sẽ có cái nhìn “thấu tim gan”, khá đa dạng, nhuần nhuyễn cả về lý luận và thực tiễn về nghề báo - một lĩnh vực nhạy cảm liên quan đến tất cả mọi người, mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Bản thân cuộc đời của các nhà báo được giới thiệu đã là pho tiểu thuyết sống, theo đúng quan niệm về thể loại này. Đó là câu chuyện dài về những con người mà số phận - cuộc đời - tình yêu của người ấy gắn liền với số phận của đất nước và dân tộc, với sự hình thành và phát triển của nền báo chí cách mạng Việt Nam.

Tập III của bộ sách tiếp tục phác họa chân dung của 14 nhà báo Dương Kỳ Anh, Hàm Châu, Trần Đức Chinh, Thái Duy, Bảo Định Giang, Trần Mai Hạnh, Vũ Đình Hòe, Hồ Tiến Nghị, Đinh Phong, Trường Phước, Nguyễn Thành, Nguyễn Phú Trọng, Vũ Tuất Việt, Hồng Vinh… tạo được một sự hoàn chỉnh nhất định về đội ngũ các nhà báo cách mạng cho đến hết thời kỳ chống Mỹ và chớm vào thời kỳ đổi mới.

"Khi tôi lên ý tưởng viết hồi ký, một số nhà báo đã chia sẻ với tôi: Viết để làm gì? Viết cho ai đọc? Viết xong rồi in ở đâu? Tôi đã tìm mọi cách trao niềm tin để các nhà báo có tiếng để lại trên đời những giá trị tốt đẹp, tất nhiên gia đình, nhiều mối quan hệ nhưng riêng về hoạt động báo chí hãy để lại kinh nghiệm, việc đó chúng tôi đã làm cộng một số em tham gia đến ghi chép những điều mà các nhà báo nói. Đó là những tư liệu quý báu làm sao để có tập hồi ký của các nhà báo thế kỷ XX", GS Hà Minh Đức bày tỏ.
 
Tại buổi ra mắt sách, GS, TS. Tạ Ngọc Tấn, Nguyên Ủy viên Ban chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương, Nguyên Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Nguyên Giám đốc Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho biết, cuốn sách là những câu chuyện rất quý, được mọi người đánh giá rất cao về ý tưởng cũng như điều kiện khó khăn để thực hiện.
 
"Việc tiếp cận được với các nhà báo và mời nhà báo viết câu chuyện này, giữ lại kỷ niệm cho thế hệ chúng ta hôm nay và cho mai sau có công rất lớn của GS Hà Minh Đức. Giáo sư là một nhà khoa học lớn, vừa có tâm, có tầm, có nhiều công trình nghiên cứu lớn. Chúng ta rất cám ơn thầy với ý tưởng, công lao ấy để đội ngũ làm báo ở các thế hệ luôn phấn đấu, noi theo", GS Tạ Ngọc Tấn bày tỏ.