Tái hiện ký ức Ngày Độc lập tại sân trường Nhân văn

Sáng 28/8, tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQGHN), triển lãm chuyên đề “KÝ ỨC NGÀY ĐỘC LẬP và di sản cho Người trẻ” chính thức khai mạc. Sự kiện do Viện Đào tạo Báo chí và Truyền thông phối hợp với Bảo táng Báo chí Việt Nam tổ chức.

Sự kiện diễn ra trong không khí kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 – 19/8/2025) và Quốc khánh nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 – 02/9/2025), nhằm tái hiện vai trò tiên phong của báo chí cách mạng trong mùa Thu lịch sử 1945, đồng thời truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ về tinh thần yêu nước, khát vọng độc lập – tự do và trách nhiệm gìn giữ di sản lịch sử quý giá.

Tham dự sự kiện có nhà báo Nguyễn Đức Lợi, nguyên Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam; nhà báo Lê Quốc Trung, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam; nhà báo Hồ Quang Lợi, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam; bà Lê Mỹ Ái Linh, quyền Giám đốc Bảo tàng Báo chí Việt Nam. Về phía Trường và Viện có GS.TS Hoàng Anh Tuấn, Hiệu trưởng Nhà trường và TS Phan Văn Kiền, Viện trưởng. 

Hơn 300 học sinh, sinh viên của Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn đã trực tiếp trải nghiệm, tìm hiểu về lịch sử ngay tại lễ khai mạc.
 
Phát biểu khai mạc, GS.TS Hoàng Anh Tuấn – Hiệu trưởng Nhà trường nhấn mạnh: “Ngày 2/9/1945 tại Quảng trường Ba Đình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc Tuyên ngôn Độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Trong thắng lợi ấy, báo chí cách mạng Việt Nam đã giữ vai trò đặc biệt: là ngọn lửa khơi dậy tinh thần yêu nước, là diễn đàn tập hợp lực lượng, là vũ khí tư tưởng sắc bén”. GS Tuấn cho rằng trưng bày lần này không chỉ tái hiện lịch sử mà còn khơi gợi trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc gìn giữ và phát huy những di sản thiêng liêng của cha ông.
 
Bước vào không gian trưng bày, người xem như được sống lại không khí mùa thu lịch sử năm 1945 qua 10 tấm pano lớn được thiết kế xuyên suốt. Báo chí cách mạng từ buổi đầu do Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập được thể hiện nổi bật với các tờ Le Paria, Thanh Niên, Tranh Đấu, Lao Động, Cờ Vô Sản… – được coi là “vũ khí sắc bén” trên mặt trận tư tưởng.

Không gian trưng bày cũng tái hiện khí thế cách mạng sục sôi qua các tờ báo Việt Nam Độc Lập, Cứu Quốc, Tiền Phong, những lời hiệu triệu “Tiến lên!”, hiệu triệu dưới lá cờ Việt Minh; thông tin chiến lược “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”; cao trào Tổng khởi nghĩa tháng Tám; và thời khắc lịch sử nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời được đưa tin sôi nổi trên báo chí.

Điểm nhấn của sự kiện còn ở những bìa báo, ký họa, tranh cổ động chào mừng Quốc khánh 2/9 được chọn lọc từ sưu tập của các nhà báo, họa sĩ, lưu giữ dấu ấn mỹ thuật cách mạng đưa công chúng trở lại khí thế hào hùng của những ngày đầu lập quốc.
 
Bên cạnh đó, khách tham quan có thể quét mã QR để khám phá các mô hình 3D công trình văn hóa – lịch sử tại 34 tỉnh, thành phố. Trải nghiệm thực tế ảo AR giúp thế hệ trẻ kết nối sống động với di sản ngay trong không gian trưng bày.
 
Đặc biệt, 500 ấn phẩm “Ngày Nay A80” – phụ trương của Tạp chí Ngày Nay, với bộ sưu tập ảnh tư liệu quý về mùa Thu lịch sử 1945, được phục chế màu, kèm mã QR để thưởng thức lại thước phim ngày 2/9/1945 đã được phát tặng tới khách tham quan triển lãm.

Sự kiện đã để lại nhiều bài học, ấn tượng sâu sắc đối với học sinh, sinh viên Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn. Tân sinh viên K70 Nguyễn Thị Nguyệt (Thái Bình) chia sẻ cảm xúc: “Em cảm thấy rất tự hào và thêm yêu mái trường Nhân văn khi ngay buổi đầu nhập học đã được tham dự một hoạt động ý nghĩa như thế này”.
 
Cùng chung cảm xúc, bà Hoàng Thị Diệp (Vĩnh Phúc), phụ huynh một tân sinh viên bày tỏ: “Hôm nay tôi đưa con đi nhập học và xem được tham dự chương trình, tôi thấy rất ý nghĩa và tin tưởng vào lựa chọn của con mình khi theo học tại Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn.”
Không chỉ dừng lại ở cảm xúc cá nhân, nhiều sinh viên cũng nhìn nhận sâu sắc hơn về vai trò của thế hệ trẻ trong việc giữ gìn và lan tỏa giá trị truyền thống. Hứa Đăng Quang (Hà Nội) nhấn mạnh: “Giới trẻ cần có ý thức bảo tồn văn hóa và lan tỏa giá trị lịch sử qua internet, mạng xã hội để bạn bè quốc tế hiểu hơn về Việt Nam.”